120. rocznica urodzin Janiny Kłopockiej

18 sierpnia 2024 r. minęła 120. rocznica urodzin Janiny Kłopockiej, polskiej artystki, działaczki Związku Polaków w Niemczech autorki Rodła (znaku graficznego tej organizacji), która spoczywa na oleskim cmentarzu.

Janina Kłopocka to osoba która w sposób wyjątkowy połączyła wybitną działalność artystyczną z pełną pasji działalnością społeczną . Ta wybitna artystka – graficzka słuchaczka dwóch znamienitych uczelni artystycznych w Berlinie i Warszawie pozostawiła po sobie bardzo bogaty dorobek artystyczny. Przynajmniej jedno z jej dzieł ma przymiot nieśmiertelności. Tym dziełem jest oczywiście Rodło symbol Związku Polaków w Niemczech.

Janina Kłopocka urodzona w zaborze pruskim, dorastająca w stolicy Republiki Weimarskiej, a później III Rzeszy , wychowywana została w domu rodzinnym w duchu polskości. Była członkiem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, w 1923r. rozpoczęła działalność w Związku Polaków w Niemczech. Jak wiemy ZPwN to organizacja polonijna reprezentująca Polaków, obywateli niemieckich polskiej narodowości i pochodzenia wobec władz niemieckich. Zaangażowana w działalność tej organizacji wykonała wiele prac artystycznych poświęconych polskiej kulturze . Ich tematem często był folklor Śląska oraz legendy polskie. Pozostawiła po sobie także monumentalne dzieło zawierające 16 fresków pt. „Polski Rok Obrzędowy” namalowanych w Domu Polskim w Zakrzewie. Wielokrotnie w jej twórczości pojawiały się również motywy religijne , jest autorką wizerunku Matki Boskiej Radosnej, czyli patronki Związku Polaków w Niemczech. Znamiennym jest fakt, że gdy 6 marca 1938 r. odbywał się słynny I Kongres Polaków w Niemczech w ( tam gdzie ogłoszono słynne „5 Prawd Polaków” , na ogromnej scenie Teatru Ludowego w Berlinie królowały dwa dzieła związane z działalnością naszej artystki – Znak Rodła oraz przydrożna kaplica z wizerunkiem Matki Boskiej Radosnej.

Wybuch II wojny światowej zastał Janinę Kłopocką w Warszawie, gdzie zaangażowała się także w walkę podziemną (zajmując się m.in. kolportażem dla organizacji Zryw i Kadry Polski Niepodległej, wchodzących od 1943 r. w skład AK). W marcu 1945 przybywa do naszego Olesna, tutaj spotyka swojego brata i jako pracownica oleskiego starostwa zajęła się ochroną i konserwacją naszych zabytków. Mimo, że w Oleśnie przebywała tylko przez rok to związała się z naszym miastem emocjonalnie, głównie za sprawą mieszkającej tu rodziny.

Lata 1949 – 1953 to najbardziej dramatyczny i gorzki okres w życiu artystki, stała się ofiarą stalinowskiego terroru i 4 lata spędziła w więzieniu . W następnych latach została skazana na zapomnienie, żyła w bardzo skromnych warunkach materialnych wspomagana w miarę możliwości przez rodzinę.. Tak naprawdę dopiero w latach 70 – tych doczekała się uznania ze strony państwa polskiego . Zgodnie ze swoją wolą została pochowana na naszym oleskim cmentarzu. Wówczas 37 lat temu Edmund Osmańczyk żegnał ją w swojej mowie pogrzebowej między innymi tymi słowami: „była silną osobowością, w tej niewielkiego wzrostu szczupłej młodej dziewczynie był ogromny ładunek zarówno talentu jak i charakteru. Po wielu latach , trudnych i bolesnych doświadczeniach wciąż zadziwiała nas ogromną pogodą ducha , wielką godnością i żelaznym charakterem.

Jednocześnie zwrócił się do harcerzy z apelem o kultywowanie pamięci o Janinie Kłopockiej i pielęgnowanie wartości, którymi kierowała się w swoim życiu. Nadając oleskiemu Domowi Harcerza jej imię, oleśnianie wywiązali się w jakimś stopniu z tego zobowiązania.